Các ca khúc của Trương Quang Lục

Nhạc sĩ Trương Quang Lục sinh ngày 25 tháng 2 năm 1933, quê tại xã Tịnh Khê (Sơn Mỹ), huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi. Là hội viên hội Nhạc sĩ VN đồng thời là hội viên hội Nhà báo VN. Trong kháng chiến chống Pháp, Trương Quang lục đã có một số bài hát được phổ biến như: Chuyến tàu trăng, Bảo vệ hòa bình, Đố cờ, Hoa bên suối .. Sau hòa bình, ông chuyển ra miền Bắc vừa làm kỹ sư hóa chất ở nhà máy Superphosphate Lâm Thao, vừa sáng tác ca khúc

Nhạc sĩ Trương Quang Lục sáng tác từ năm 15 tuổi, sau đó, năm 1954, ông tập kết ra Bắc, lìa xa con sông Trà Khúc màu mỡ hiền hòa nơi ông sinh ra và lớn lên. Nhiều ca khúc của ông được phổ biến như: Hoa sen Tháp Mười, Trái đất này là của chúng mình (thơ Định Hải) ..

Một đêm khuya mùa hè năm 1966, vào thời kỳ không quân Mỹ đánh phá ác liệt miền Bắc, từ Nhà máy Superphosphate Lâm Thao– nơi đang công tác– trở về nơi ở, ông chợt nghe trong buổi Tiếng thơ của Đài Tiếng nói VN giọng của ai đó đang ngâm bài thơ Vàm Cỏ Đông của nhà thơ Hoài Vũ từ miền Nam gửi ra (mời bạn xem bài thơ ở phần bình luận), lời thơ và giọng ngâm thật tha thiết. Ông xúc động miên man suy nghĩ.

Lên giường nằm, trước khi ngủ, ông giở tờ báo Văn Nghệ vừa mới nhận được lúc chiều, lại chợt thấy đăng bài thơ Vàm Cỏ Đông. Thế là ông ngồi bật dậy. Đọc đi đọc lại ông vừa đồng cảm lại vừa tâm đắc, vì ở tận phương Bắc xa xôi lại có người gợi lên một dòng sông xanh mát quanh năm ở tận miền Nam với tất cả tấm lòng tha thiết, thủy chung cùng ý chí kiên cường chống giặc .. Và ngay trong đêm hôm ấy, với cây đàn trên tay ông nắn nót từng cung bậc. Chỉ sau hơn một tiếng đồng hồ, ca khúc ‘Vàm Cỏ Đông’ đã hoàn thành: Ở tận sông Hồng em có biết /quê hương anh cũng có dòng sông/ anh mãi gọi với lòng tha thiết /Vàm Cỏ Đông ơi Vàm Cỏ Đông .. Trong chiến tranh Việt Nam, đây cũng là nơi diễn ra nhiều trận đánh ác liệt. Sông này nổi tiếng với hai bài hát là bài “Vàm Cỏ Đông” (sáng tác: Trương Quang Lục thơ: Hoài Vũ), “Lên ngàn” (sáng tác: Hoàng Việt). Bằng những giai điệu tiết tấu dịu dàng thắm thiết, bài hát Vàm Cỏ Đông đã đi vào lòng người cho đến tận hôm nay

Có một chuyện nhỏ khi tôi ra Hà Nội dự Đại hội nhạc sĩ Việt Nam lần VIII (tháng 7/2010), trong lúc trò chuyện ông nói thoạt đầu tính dành bài hát cho Tây Ninh vì cũng gắn bó tình cảm nhiều– ông thường lên làm giám khảo cuộc thi Hoa phượng đỏ và hơn nữa, dòng Vàm Cỏ Đông chảy qua tỉnh Tây Ninh rất dài khoảng 150 km ( qua 4 huyện Châu Thành, Hòa Thành, Gò Dầu và Trảng Bàng). Nơi đây là vùng kháng chiến nổi tiếng Miền Nam mà cả nước biết đến, nhưng rồi lâu quá không nghe ai đề nghị hay quan tâm gì cả nên sau nầy Long An lấy làm nhạc hiệu Đài PTTH và sau đó tác giả ca khúc “Vàm Cỏ Đông” cũng đã được nhận Giải thưởng Nguyễn Thông lần thứ III vào ngày 7.12.2009. Cùng nhận giải lần này còn có nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu với bài hát nổi tiếng “Anh ở đầu sông em cuối sông” viết về Long An (cũng dựa vào bài thơ cùng tên của nhà thơ Hoài Vũ) ..

Nguồn tư liệu: +  (Trương Quang Lục và bài hát Vàm Cỏ Đông)